ปกติเรามักจะเรียกสั้นๆว่า Foram เป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่พบได้ในทะเล ที่จัดอยู่ในกลุ่มของ โพรโทซัว หรือตามหินเป็นต่างๆในบริเวณที่มืด ไม่สามารถสังเคราห์แสงได้และมีหลากหลายชนิดมาก สิ่งหนึ่งที่พบว่าแตกต่างจากโพรโทซัวทั่วไปก็คือ Foram สามารถมีนิวเคลียสอะตอมได้มากกว่า 1 ในตัวของมัน ลักษณะโดยทั่วไป มีสี ขาว ,ม่วง,ชมพู และจะติดอยู่กับหินเป็น บางชนิดอาจพบได้บริเวณกระจกและบนพื้นทรายเป็นแผ่นบางๆมีความหนาในระดับมิลลิเมตร โครงสร้างประกอบไปด้วยเปลือกที่แข็ง มีส่วนประกอบจากแคลเซียมคาร์บอเนต โดยส่วนใหญ่เรามักพบเห็นได้ในตู้ป...

วันก่อนเดินเล่นที่จตุจักร เจอร้านค้าร้านนึงกำลังเอามีดหั่นปะการังกระดุม แบบว่าเสียวแทนอ่ะเลยมาเขียนบทความสักหน่อย น่าแปลกใจที่ Web สอนเลี้ยงปลาทะเลส่วนใหญ่ในไทยไม่มีเรื่องนี้ลงเลย พอผมกล่าวถึงชื่อนี้ Palytoxin หวังว่าทุกท่านคงจะรู้จักมันมากขึ้นและสวมอุปกรณ์ป้องกันอย่างถุงมือยางและ แว่นตาในการ Frag / จับปะการัง กันมากขึ้นนะครับ เพราะมันเป็นอันตรายถึงชีวิตเลยทีเดียว อีกทั้งถ้าเกิดเราโดนพิษนี้ขึ้นมา ผมเชื่อว่าแพทย์ส่วนใหญ่ในไทยคงไม่ทันได้วินิจฉัยว่าโดนพิษ Palytoxin เป็นแน่ …และนั่นอาจจะทำให้ผู้เลี้ยงปลาถึงแก่...

การจับปลา Bluetang หรือปลาที่กินสาหร่ายในแนวปะการังมารับประทาน จะทำให้เกิดพิษ Ciguatera ซึ่งเป็นกลุ่มโรคอาหารเป็นพิษจากการรับประทานปลาทะเลปนเปื้อนสารพิษ เป็นโรคที่มีอันตรายถึงแก่ชีวิต   สารพิษชิกัวเทอรา (ciguatera fish poisoning) พบในปลาแนวปะการังน้ำลึก เช่น ปลา Barracuda, snapper, mackerel ,Tang ซึ่งกินสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน (Gambierdiscus toxicus) ปลาจะมีการสร้างสาร ciguatoxin แล้วสะสมพิษเอาไว้ ยิ่งปลาตัวใหญ่มากจะสะสมพิษไว้มาก   เมื่อพิษปนเปื้อนปริมาณเพียงเล็กน้อยก็เป็นพิษอย่างรุนแรงได้ สารพิษละลาย...

หากเราจะเลี้ยงตู้ปลาทะเล หรือ ตู้จำลองระบบแนวปะการังซักตู้ แสงสว่างมีความจำเป็นแค่ไหน และต้องใช้เท่าไหร่ นี่เป็นที่มาของบทความที่แสนจะพื้น ๆ แต่มีความสำคัญต่อการเลี้ยงตู้ทะเลได้มากเหมือนกัน พูดถึงเรื่องแสงสว่าง เป็นเรื่องใกล้ตัวที่ทุกคนมักจะลืมไปแล้ว ว่าเราอยู่ในโลกที่มีแสงสว่างจากดวงอาทิตย์อยู่ คนเราใช้แสงสว่างในการมองเห็นและสังเคราะห์วิตามินดี ที่ผิวหนัง แล้ว แนวปะการังหละ ใช้แสงสว่างทำอะไร ในแนวปะการังส่วนใหญ่และเกือบทั้งหมด ขึ้นในบริเวณที่น้ำทะเลไม่ลึกมาก แสงสว่างสามารถส่องถึง แนวปะการังจึงได้รับแสงเหล่านี้ ...

การติดเชื้อของปลาในระบบปิด มีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย หนึ่งในนั้นคือ การนำปลาตัวใหม่เข้ามาในระบบซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ปัญหาหนึ่ง ปลาตัวใหม่อาจจะกลายเป็นภาหะนำโรคและปรสิตได้ เนื่องจากพวกที่อยู่เดิมอาจจะไม่มีภูมิต้านทาน ฉะนั้นการกักปลาใหม่ไว้เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อนั้นสามารถแก้ปัญหานี้ได้ในระดับหนึ่งและการกักปลานั้นยังทำให้คุณดูว่ามันจะอยู่ร่วมกันได้ไหมอีกด้วย แต่ถึงแม้เราจะทำการกักโรค แต่ปัญหาต่างๆก็อาจเกิดขึ้นได้ เหมือนสิ่งไม่คาดฝันที่เกิดได้เสมอ   การกักปลาไว้ในตู้กักก่อนลงตู้ ก็ไม่ได้หมายความว่าในตู้ทะเลจะไม่มีเ...

การเปลี่ยนน้ำจะมีประโยชน์หลายอย่างเช่น ช่วยลดไนเตรท, ลดฟอสเฟท, เพิ่มแคลเซี่ยม และแมกนีเซี่ยมด้วย นอกจากนั้นยังจะช่วยเจือจางปริมาณของสารพิษ สิ่งสกปรกต่างๆ และเชื้อโรค   การเปลี่ยนน้ำ (ข้อมูล และภาพประกอบจาก reefs.org โดยคุณ Troy Brightbill) ปริมาณของไนเตรท ควรจะมีน้อยกว่า 5 mg/L (มิลลิกรัมต่อลิตร หรือ ppm.) ในกราฟจะแสดงผลการลดไนเตรทของน้ำทะเลที่มีปริมาณไนเตรทอยู่ 20 mg/L ปริมาณน้ำที่เปลี่ยน และจำนวนครั้งที่เปลี่ยน   จากค่าในกราฟ ถ้าเปลี่ยนน้ำ 10% จะต้องเปลี่ยนน้ำ 13 ครั้ง ปริมาณไนเตรทถึงจะลดลงมาที่ 5 mg...

Post-Traumatic Shipping Disorder หรือ PTSD ไม่ใช่อาการผิดปกติ ของปลาที่เกิดขึ้นโดยเชื้อโรค หรือปรสิต และเป็นความบังเอิญ ที่พบอาการนี้จากการสังเกตุว่า… ปลาที่ศูนย์เพาะพันธุ์สัตว์ทะเล Inland Aquatic (IA) ที่ตั้งใจจะนำมาจับคู่ เพื่อนำมาจำหน่ายแก่วงการปลาทะเลสวยงาม แต่การจับคู่นั้นสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย และต้องใช้ระยะเวลานาน เพื่อให้การจับคู่ประสบผลสำเร็จได้ดี แต่เมื่อระยะเวลาในการกักกันนานขึ้น อัตราการตายก็เพิ่มขึ้นมากจนผิดปกติ ซึ่งในตอนแรก ทาง IA สันนิษฐานว่าอัตราการตายที่เพิ่มขึ้นมีสาเหตุมาจากการดูแลที่ไม่ดีพ...

มือใหม่ เลี้ยงปลาอะไรดี? ผู้เลี้ยงปลาทะเลมือใหม่ และผู้สนใจจะเริ่มเลี้ยงปลาทะเลหลายรายมักจะนิยมถามผู้ที่เคยมีประสบการณ์ หรือร้านค้าว่า “ปลาอะไรเลี้ยงง่าย สีสวย ราคาไม่แพง และตายยาก” คำตอบที่ได้ ก็คงแตกต่างกันออกไปตามแต่ละบุคคล หากคุณถามร้านค้า แน่นอนว่าคำตอบที่ได้ก็ต้องเป็นประโยคที่เอื้อกับการค้าของเขา คำตอบที่เราได้รับจึงมักเป็นรูปแบบเดียวกัน ชนิดว่าเป็นสูตรยอดนิยม มาเหมือนกันหมดแทบทุกร้าน ไม่ว่าถามถึงตัวไหนก็จะเป็น “กินไรทะเล อยู่รวมกับปลาอื่นได้ ราคานี้ถูกมากแล้ว ฯลฯ” แต่ถ้าถามผม..ก็ต้...

แต่ก่อนจะซื้อปลาซักตัว คุณรู้ไหมครับว่า ปลาทะเลสวยงามที่ถูกขายกันอยู่ทุกวันนี้มีที่มาที่ไปอย่างไร? มาจากไหน? อยากจะให้ทราบกันไว้ว่า กว่าที่ปลาทะเลจะเดินทางมาถึงมือเรา มันต้องผ่านการเดินทางมาอย่างไรบ้าง เพราะ 99% ของปลาทะเลที่มีจำหน่ายในตลาดปลาสวยงามของประเทศไทยนั้นเป็นปลาที่ได้จากการ รวบรวมจากธรรมชาติทั้งสิ้น โดยหลักๆ แล้วแบ่งออกเป็นสองส่วนใหญ่ๆ คือ หนึ่ง, ปลาที่จับจากในประเทศ – ส่วนมากจะมาจากสองที่ คือ A) ปลาจากภาคตะวันออกทางอ่าวไทย – ชลบุรี, ระยอง เป็นปลาที่ จับในอ่าวไทย ปลาที่ได้มักจะมีสีไม่สด และไม่หลา...

ตะไคร่สีน้ำตาลเป็นสาหร่ายกลุ่มไดอะตอม (Diatom) สาหร่ายกลุ่มนี้มีโครงสร้างร่างเซลล์ สร้างจากซิลิคอน (Si : silicon) หรือซิลิเกต ดังนั้นเมื่อน้ำ มีซิลิเกตละลายอยู่มากก็จะเอื้อให้สาหร่ายชนิดนี้เจริญเติบโตขยายปริมาณมากไปด้วย โดย ทั่วไปแล้ว ซิลิเกตที่ปริมาณ 1-2 ppm (มิลลิกรัมต่อลิตร) ก็สามารถเห็นตะไคร่ชนิดนี้โตได้ดีระดับหนึ่งแล้ว หากมีระดับสูงกว่านั้น ก็จะทำให้คุมยากยิ่งขึ้น ไดอะตอม น้ำประปากรุงเทพฯวัดได้ 8-15ppm (มิลลิกรัมต่อลิตร) ซึ่งถือว่ามากเกินสำหรับการเลี้ยงตู้ทะเล ทำให้เจอปัญหาตะไคร่น้ำตาลโดยเฉพาะช่วงตั้งตู้ใหม...

โดยคุณ Angel Ginkosea การ ใช้ถ่านกัมมันต์ในตู้ทะเลนั้น ได้มีการถกเถียงกันมาตลอด โดยมีผู้ให้ความเห็นตั้งแต่ “ต้องใช้” จนถึง “ห้ามใช้” เลยทีเดียว ในปัจจุบันผู้เลี้ยงส่วนใหญ่ตระหนักถึงข้อดี และความจำเป็นของถ่านกัมมันต์ในระบบกรอง แต่กระนั้น นักเลี้ยงตู้ทะเลที่ใช้มันไม่กี่คนเท่านั้น ที่รู้ว่าถ่านกัมมันต์มัน กำจัดอะไรไปบ้าง และมันมีประโยชน์ในทางไหนบ้าง ดังนั้นบทความนี้ จะอธิบายตั้งแต่กระบวนการผลิตที่มีผลต่อคุณลักษณะของถ่านกัมมันต์ที่ได้ กลไกการกรอง หรือการดูดซับของถ่านกัมมันต์ และปัจจัยที่มีผลต...

นอกจากอุปกรณ์พื้นฐาน คือ ตู้เลี้ยง อุปกรณ์ทำคลื่น ระบบกรอง แล้วสิ่งที่ผู้เลี้ยงปลาทะเล ควรจะมี คือ ตู้กักโรคปลา เครื่องวัดความหนาแน่นหรือความเค็มของน้ำ เทอร์โมมิเตอร์ ชุดทดสอบน้ำ โดยเฉพาะชุดทดสอบแอมโมเนีย ชุดทดสอบไนไตรต์ ชุดทดสอบความเป็นด่างของน้ำ(Alkalinity) และความเป็นกรด-ด่าง(pH) สำหรับผู้ที่จริงจังกับการเลี้ยงปลาทะเลอาจจะมีอุปกรณ์ต่างๆเพิ่มเติม ตามกำลังทรัพย์ที่มีอยู่ เช่น เครื่องทำความเย็นของน้ำ โปรตีนสกิมเมอร์ เครื่องฆ่าเชื้อโรคด้วยแสงยูวี หรือโอโซน รวมทั้งเครื่องมือหรือชุดทดสอบคุณภาพน้ำชนิดต่างๆเพิ่มเติม ...

ตั้งแต่เลี้ยงปลาทะเลวันแรก จะได้เห็นตัวแปลกๆมากมายแหวกว่ายอยู่ในตู้ตอนเซ็ตตู้ใหม่ๆหลายๆคนอาจจะไม่ รู้ว่าคือตัวอะไร แต่ละชนิดต่างกันอย่างไร บอกแต่ว่ามีประโยชน์และมันกินอะไรล่ะ.. สิ่งมีชีวิตเหล่านี้เราจะเรียกว่า Pod ซึ่งจะพบได้ในตู้ปลาทะเลของเรา หลายคนอาจจะสงสัยกันบางคนนึกว่าให้โทษก็ตกใจถามกันให้วุ่น   (Amphipoda) เกริ่นนำ แอมพิพอดเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอยู่ใน Order ของ Amphipoda Class Crustacea ซึ่งมีอยู่ในทะเล แม่น้ำ หรือแม่แต่ตามชายหาด มีขนาดตั้งแต่ 1 ถึง 140 มิลลิเมตร หรือ 0.039 ถึง 5.5 นิ้วในขนาดความ...

หลังจากที่ได้อ่านบทความเรื่องวงจรไนโตรเจนและแบคทีเรียในตู้ปลาทะเลไป แล้ว หลายๆท่านอาจจะสงสัยว่าเราต้องรอนานขนาดนั้นเลยเหรอ เร่งให้เร็วกว่านั้นได้ไหม ตอบคือได้ครับ ด้วยเทคโนโลยีที่มีการพัฒนามากขึ้น ทำให้มีแบคทีเรียสำเร็จรูปออกมาวางจำหน่ายเป็นจำนวนมาก ทำให้เราสามารถเร่งการเซ็ทตัวของระบบได้ แต่เราไม่สามารถระบุได้ว่าจะเร็วขึ้นได้มากขนาดไหนทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปริมาณ ของเสียที่เกิดขึ้นจากสิ่งที่ติดมากับหินเป็น ทำให้แต่ละตู้ไม่เหมือนกันนั่นเอง วิธีการเร่งเวลาการเซ็ทตัวของระบบตู้ปลาทะเล – นำหินเป็นที่อยู่ในตู้เก่าที...

เกือบทุกคนคงเคยเห็นเจ้าตัวนี้กันแล้ว ด้วยลักษณะรูปร่างที่ดูน่าเกลียดกลัวของมัน มันจะทำร้ายปะการังหรือเปล่า มันกินอะไร จะกำจัดยังไง ฯลฯ หนอนไฟได้ชื่อนี้เพราะว่าตัวมันมีขนเล็กๆที่มีโครงสร้างแคลเซียมพร้อมที่ จะทิ่มทะลุผิวหนังและหักคาอยู่ในเนื้อ และด้วยพิษที่ของมันซึ่งออกฤทธิ์กับระบบประสาท ทำให้รู้สึกคล้ายโดนไฟลวก และมีอาการบวมแดง พฤติกรรมการกินของหนอนไฟเป็นที่เข้าใจกันทั่วไปในหมู่ผู้ทำการศึกษา พฤติกรรมการกินว่าเอาแน่เอานอนไม่ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมของมันด้วย เช่น Hawaiian Orange Fireworm ที่เรามักพบกันทั่...